HERSTEL EILANDEN WAPEN VAN REEUWIJK EN ROEI & ZEIL
Allemaal varen we regelmatig langs de eilanden die direct voor het Wapen of de Roei en Zeil liggen en als we even goed kijken zien we dat de oevers van de eilanden flink in verval zijn.
De zwaar vervallen oeverconstructies in het voorjaar van 2015.
Wanneer er niets wordt gedaan, dan zal de grond verder uit de eilanden wegspoelen. Door de houtige opslag is er namelijk te veel schaduw voor goede oevervegetaties die de grond vast kunnen houden.
De te herstellen eilanden van de Goudse Roei- en Zeilvereniging en bij ‘t Wapen van Reeuwijk zijn na de vervening weinig meer van vorm veranderd. Ze lijken wat minder lang te zijn geworden in de richting van de verkaveling. De richting van de verkaveling is in de oudste kaart goed zichtbaar en nu nog herkenbaar in de eilanden van de Roei- en Zeilvereniging. De eilanden bij “t Wapen heeft vrijwel de oorspronkelijk breedte van de percelen behouden.
’s-Gravenbroekse plas anno 1911
Inmiddels is het herstel van de eilanden opgepakt in het kader van de Gebiedsdeal die St. VEEN heeft afgesloten met de Provincie Zuid-Holland. Een goede aanleiding om wat uitvoeriger stil te staan bij het herstel van eilanden.
Herstel van de eilanden voor het Wapen en de Goudse Roei- en Zeilvereniging
De eilanden van het Wapen en de Roei- en Zeil zijn hersteld naar de principes, die zijn toegepast in het succesvolle project ‘Herstel van de Kerfwetering’. Die principes zijn natuurvriendelijke oevers rond de eilanden en de eilanden zelf begroeid met riet en kruiden en enkele kleinere bomen.
De opbouw van een natuurvriendelijke oever moet tegen weer en wind bestand zijn. Dat betekent vooral de invloed van de golven of beter gezegd de golfbeweging van het water bij hardere wind. Soms zeggen mensen: “de palen kunnen niet hoog genoeg zijn, de golven slaan er toch overheen”. De werkelijkheid is echter andersom hoe hoger de palen, hoe hoger de golven. De golven kaatsen namelijk terug en de pieken worden daarbij hoger en de dalen worden dieper, kortom een hogere golf.
De Kerfwetering, voorgrond: nieuwe oevers en golfbreker, achtergrond: verval, inmiddels hersteld.
Bij de Kerfwetering is geleerd dat bij grotere strijklengten golfbrekers voor de oevers nodig kunnen zijn, om de golven te breken. Bij de eilanden van het Wapen en de Roei en Zeil is de strijklengte echter klein en zijn golfbrekers niet nodig. Wel de palen rond de eilanden.
De palen rond de eilanden zijn vooral nodig om de grond ónder water vast te houden. De golfbeweging zorgt namelijk onder water voor grote zuigkracht op de oever bij het terugslaan van de totale beweging. De zuiging trekt de grond uit de oever als deze niet door fijne plantenwortels en of door palen wordt vastgehouden. Door de verminderde waterkwaliteit zijn de breed uitgestoelde rietkragen met hun dichte beworteling van de oevers en plasbodem helaas zeldzaam geworden. Alhoewel de waterkwaliteit de laatste tijd steeds beter wordt is het nog steeds nodig dat maatregelen worden genomen om een optimale groei situatie voor riet en andere vegetatie te creëren Daarvoor worden nu palen rond de eilanden geplaatst. Binnen de palen wordt daarbij een natte zone gemaakt en de natte zone krijgt op zijn beurt een nieuwe oeverbeplanting, met riet en andere oeverplanten.
De bestektekening van het nieuwe dwarsprofiel.
De nieuwe oever heeft op de luwe noordoostzijde een wat breder nat profiel en een wat breder sortiment planten, omdat daar de kansen voor deze planten groter zijn. Op de ruwe zuidwestzijde is het natte profiel smaller en wordt vooral riet en enkel zegge soorten aangeplant. Op deze wijze zijn deze ruwe oevers beter tegen wind en golfbeweging bestand.
Bij de eilanden komt tot slot een aanlegvoorziening. Aan de luwe noordoostzijde wordt hiervoor een eenvoudige gording met palen gemaakt, waaraan de boot gemakkelijk kan worden aangelegd. De eilanden zelf zijn in principe niet toegankelijk. Alleen voor onderhoud geld daarvoor een uitzondering.
Met het herstel wordt een beeld beoogd van eilanden zoals ze in de Kerfwetering inmiddels bestaan met riet en een gevarieerde oeverbeplanting en enkele kleinere bomen. De bomen zijn ter voorkoming van een broedplaats voor de meeuwen. Al met al hopen we op een vergroting van de biodiversiteit met meer soorten planten en vanzelfsprekend ook de dieren die in deze natuur thuis horen.
Stuurgroep Gebiedsdeal Reeuwijkse Plassen
27 september 2016